Prawo Rodzinne – kontakty z dzieckiem jak ustalić?
Polskie prawo określa władzę rodzicielską obojga rodziców od urodzenia dziecka do momentu osiągnięcia przez nie pełnoletności. Niezależnie od tego czy rodzice posiadają władzę rodzicielską, przysługuje im prawo do kontaktów z dzieckiem. Warto pamiętać o tym, że kontakty z dzieckiem to nie tylko prawo ale i obowiązek rodzica względem dziecka. Rozstanie rodziców i rozpad rodziny to bardzo trudny moment dla ich dzieci. Wypracowanie ugody między rodzicami w kwestiach kontaktów nad ich dziećmi pozwoli w przyszłości na uniknięciu konfliktów a przede wszystkim zapobiegnie wikłaniu dzieci w spór między dorosłymi. Bardzo ważne jest, aby porozumienie było jak najbardziej szczegółowe. Oboje rodziców powinni przede wszystkim kierować się dobrem dziecka, a własny interes, czy wzajemne urazy, stawiać poza nawias.
Kontakty z dzieckiem można ustalić na kilka sposobów:
- w formie ugody mediacyjnej,
- w formie ugody sądowej,
- w drodze orzeczenia wydanego przez sąd rodzinny,
- w wyroku rozwodowym bądź separacyjnym wydanym przez sąd okręgowy.
Co obejmują kontakty z dzieckiem?
Zgodnie z Art. 113 § 2 Kodeks Rodzinny i Opiekuńczy kontakty z dzieckiem obejmują:
Osobisty kontakt
- przebywanie z dzieckiem (odwiedziny, spotkania, wspólne wyjazdy)
- zabieranie dziecka poza miejsce jego stałego pobytu,
- bezpośrednie porozumiewanie się,
Porozumiewania się na odległość
- utrzymywanie korespondencji,
- kontakty telefoniczne,
- porozumiewanie się poprzez inne środki komunikacji w tym z komunikacji elektronicznej np. wideo rozmowy, komunikatory społecznościowe,
Wniosek o zabezpieczenie.
Jeżeli rodzice nie są w stanie porozumieć się w kwestii kontaktów, uporządkowaniem kontaktów zajmie się sąd rodzinny. W tym celu należy skierować wniosek do sądu właściwego dla miejsca zamieszkania dziecka. Koszt wniosku o uregulowanie kontaktów to 100 złotych (od sierpnia 2019 r.).
Pismo powinno zawierać nasze dane, dane dziecka oraz naszą argumentację, która w ocenie sądu upoważniać nas będzie do kontaktów z dzieckiem. Argumentami za poparciem naszej racji będą przykłady na bliską wieź z dzieckiem, nasz tryb pracy (odpowiednia ilość czasu), posiadanie warunków lokalowych oraz przystosowanie ich dla dziecka (spędzanie czasu, nocowanie jeżeli o to wnioskujemy). Istotne dla sądu będzie czy osoba ubiegająca się o uregulowanie kontaktów nie posiada nałogów (uzależnienie od alkoholu, narkotyków), czy jej stan psychiczny pozwala na realizację kontaktów z dzieckiem (choroby psychiczne). Brane będzie pod uwagę, dotychczasowy sposób sprawowania opieki – wywiązywanie się z obowiązków względem dziecka.
Informacje zawarte we wniosku powinny zawierać:
- czas trwania spotkań, ilość godzin,
- wyznaczenie miejsca spotkań z dzieckiem,
- temat odbioru i odwiezienia dziecka po spotkaniu,
- uregulowanie kwestii spotkań w obecności drugiego rodzica,
- intensywność, czas i forma kontaktów z dzieckiem prowadzona na odległość przy pomocy telefonu, video-czatu,
- zróżnicowanie w jakie święta, uroczystości, wakacje, urlopy dziecko spędza z danym rodzicem.
Sprawa o kontakty może trwać wiele miesięcy, zwłaszcza jeżeli sąd będzie musiał przesłuchać wielu świadków lub w przypadku kiedy sąd skieruje strony i dziecko na tzw. Badanie więzi (przeprowadzone na zlecenie sądu przez Opiniodawczy Zespół Sądowych Specjalistów). Rodzic mający utrudniony kontakt z dzieckiem może na okres trwania postępowania o kontakty złożyć zabezpieczenie o ustalenie kontaktów. Wniosek o zabezpieczenie podlega opłacie 100 złotych chyba, że wnosiliśmy o to w piśmie otwierającym postępowanie o ustalenie kontaktów. W takim przypadku jesteśmy zwolnieni z tego kosztu.
Kto może wystąpić o kontakty z dzieckiem?
Prawo do kontaktów z dzieckiem.
Prawo do występowania w sprawie o kontakty z dzieckiem posiadają:
- rodzicie
- rodzeństwo
- dziadkowie
- powinowaci w linii prostej
- inne osoby (jeżeli sprawowały opiekę nad dzieckiem dłuższy czas i pozwalają na to przepisy)
Warto dodać, że prawo do kontaktów z dzieckiem jest niezależne od wykonywania władzy rodzicielskiej.
Rodzic, któremu odebrano władzę rodzicielską nadal ma prawo do spotkań z dzieckiem.
W sytuacji gdy mamy już sądownie uregulowane kontakty a drugi z rodziców odmawia nam spotkań z dzieckiem, można złożyć do sądu wniosek o egzekucję kontaktów. Sąd przychylając się do naszego wniosku może zagrozić utrudniającemu kontakty rodzicowi nakazaniem zapłaty na rzecz drugiego rodzica ustalonej sumy pieniężnej za każdy przypadek naruszenia kontaktów. W kolejnym postępowaniu możemy wnosić o zasądzenie na naszą rzecz konkretnej kwoty tytułem rekompensaty za utrudnione kontakty.
